Rachunki za energię elektryczną dotyczą każdego z nas. Zakład Energetyczny rozlicza swoich klientów za ilość prądu, jaką zużyli w zależności od taryfy: miesięcznie, 2, 6 lub 12 – miesięcznie. Czy zastanawialiście się, co wchodzi w skład ceny za energię elektryczną?
Kluczowe znaczenie ma taryfa Operatora Sieci, która określa rodzaj klienta i wysokość stawki za energię elektryczną. Taryfa G dedykowana jest gospodarstwu domowemu, a taryfa C i B – firmom. Na nasz rachunek za prąd składają takie elementy jak:
- energia czynna – jest to rzeczywiste zużycie prądu za dany okres;
- opłata przesyłowa stała – to stawka, która zależna jest od zapotrzebowania na moc zamówioną przez klienta;
- opłata sieciowa – jest uzależniona od wykorzystanej energii i dotyczy jej przesyłu;
- opłata abonamentowa – jest to stawka za obsługę klienta;
- opłata przejściowa – składowa, jaką uiszcza konsument z tytułu przedterminowego rozwiązania umowy;
- opłata jakościowa – jest to stawka pobierana za korzystanie z sieci energetycznej;
- opłata OZE – została wprowadzona zgodnie z nowelizacją ustawy o OZE z 2015 r. i dotyczy wsparcia energii odnawialnej. Od 2018 r. ta opłata wynosi 0 zł, natomiast na rok 2021 r. zatwierdzona została stawka w wysokości 2,20 zł;
- opłata kogeneracyjna – stawka naliczana do każdej faktury, której celem jest wsparcie bardziej efektywnego i ekologicznego sposobu wytwarzania energii i ciepła. W 2021 r. stawka zmniejszy się do zera.
Zasadniczo na przestrzeni kilkudziesięciu lat cena energii elektrycznej stale rośnie. Przyczynami jej wzrostu są przede wszystkim zwiększenie opłat za emisję dwutlenku węgla oraz wyższe stawki paliw.
Wzrost cen w gospodarstwie domowym
Rachunki za prąd w gospodarstwie domowym stale rosną. Wzrost cen obserwujemy od już od końca lat 90., gdzie w 1999 r. stawka energii elektrycznej wynosiła 0,27 zł/kWh, a w 2015 r. – 0,65 zł/kWh, czyli wzrosła aż o 141%. 01.07.2007 r. została wprowadzona nowelizacja ustawy Prawo Energetyczne, która pozwoliła konsumentowi zmienić sprzedawcę energii elektrycznej a tym samym, uwolniła rynek i spowolniła wzrost cen prądu. Od 2012 r. jest możliwość podpisania umowy kompleksowej ze sprzedawcą. Właściciel licznika płaci wówczas jeden rachunek za prąd swojemu sprzedawcy, który bilansuje klienta na podstawie odczytów licznika przekazywanego przez danego Operatora Sieci Dystrybucyjnej. Mimo wszystko w dalszym ciągu średnia roczna cena sprzedaży energii elektrycznej nadal rośnie, a od 2010 r. do 2020 r. jest to prawie 20% wzrost, o czym informuje URE: https://www.ure.gov.pl/pl/energia-elektryczna/ceny-wskazniki/7852,Srednia-cena-sprzedazy-energii-elektrycznej-na-rynku-konkurencyjnym-roczna-i-kwa.html. Warto też nadmienić, iż cena za opłatę dystrybucyjną również stale wzrasta, a od 01.01.2021 r. wprowadzona zostanie kolejna opłata mocowa, której celem ma być sfinansowanie w Polsce rynku mocy. Zgodnie z rozporządzeniem MPiT z dnia 20.05.2019 r. jej wartość szacowana jest na kwotę ok. 10,46 zł miesięcznie dla gospodarstw domowych.
Wzrost cen w przedsiębiostwach
Od 2007 r. kiedy to rynek został uwolniony i pojawiła się możliwość wyboru najbardziej konkurencyjnego sprzedawcy prądu, przedsiębiorstwa nauczyły się lepiej dostosowywać taryfy do wolumenu, który zużywają. Łatwiejsze stały się również negocjacje cenowe w tej kwestii. Wg analizy przeprowadzonej przez portal CIRE: https://www.cire.pl/item,144472,5,0,0,0,0,0,srednie-kwartalne-ceny-energii-elektrycznej-niepodlegajacej-obowiazkowi-publicznej-sprzedazy.html w I kwartale 2010 r. średnia kwartalna cena energii elektrycznej wynosiła 186,44 zł/MWh a w I kwartale 2020 r. kształtowała się na poziomie 235,44 zł/MWh, czyli wzrost wyniósł 20%. Właściciele przedsiębiorstw tak jak klienci indywidualni będą od 1 stycznia 2021 r. ponosili opłatę mocową w kwocie ok. 76 zł/MWh. Doliczyć należy jeszcze ciągły wzrost cen dystrybucji energii oraz opłat handlowych, co powoduje, że rachunki za prąd z miesiąca na miesiąc są coraz wyższe. Warto wspomnieć, że przemysł odpowiada za około 1/3 całkowitego zużycia energii w Polsce. Dalsze podwyżki prądu wpłyną negatywnie na konkurencyjność firm, gdyż dla ok. 93% przedsiębiorstw energochłonnych wydatki na energię elektryczną odgrywają istotną rolę w kosztach produkcji.
Podsumowanie
Jak szacuje Instytut Energetyki Odnawialnej w 2030 r., przedsiębiorcy zapłacą za MWh ponad 381 zł. Jednocześnie wzrosną stawki za dystrybucję energii dla sektora firm o ok. 13%. Reasumując łącznie ceny za sprzedaż energii wraz z dystrybucją oraz opłatą mocową wzrosną prawie o ok. 90%.
Na podstawie tego samego badania właściciele gospodarstw domowych będą płacić za sam prąd aż o 32%, gdyż stawka za energię czynną zwiększy się do poziomu ok. 317 zł/MWh. Należy pamiętać oczywiście o ciągłym wzroście opłaty za dystrybucję i obowiązującej od 01.01.2021 r. opłacie mocowej. Instytut Energetyki Odnawialnej oscyluje, że wydatki na energię wzrosną o ok. 80%. W 2030 r. mają one wynieść aż 63 mld. zł. łącznie.
W związku z tym na rynku pojawiają się nowe rozwiązania, aby wprowadzić oszczędności a wśród nich wiodącym są instalacje fotowoltaiczne. Zapewniają one własną produkcję energii elektrycznej. Panele fotowoltaiczne to świetny sposób na ograniczenie rachunków za prąd i emisji szkodliwych zanieczyszczeń dla indywidulanych właścicieli domów jak i dla przedsiębiorstw.
